Pradziad na nartach biegowych

Dzisiaj zapraszam Was do mini-przewodnika narciarskiego po najwyższym szczycie Jesioników i zarazem Górnego Śląska – Pradziadzie. Położony na wysokości 1491 m n.p.m. wierzchołek jest jednym z najbardziej charakterystycznych, jak i najwyższych w całej Republice Czeskiej. Stojąca na szczycie wieża góruje nad okolicznymi pasmami i stanowi znakomity punkt widokowy. Jest również popularnym celem wycieczek – między innymi narciarskich. Jeśli w najbliższym czasie macie zamiar odwiedzić to miejsce, to dobrze trafiliście!

Mimo że na Pradziada można dotrzeć z dwóch stron (a właściwie pod samo siodło pod Pradziadem, gdyż na sam szczyt prowadzi już jedna droga), skupimy się na tej dłuższej i zdecydowanie ciekawszej – od strony Przełęczy Czerwonogórskiej (cz. Červenohorské sedlo).

Jak dotrzeć i gdzie zaparkować?

Dla większości osób jadących z Polski najwygodniejszą i najszybszą drogą będzie ta prowadząca przez Głuchołazy. Tam przekraczamy granicę i wjeżdżamy do znajdujących się po stronie czeskiej – Mikulovic. Dalej kierujemy się drogą krajową numer 44 w stronę Jesionika (cz. Jeseník), aby ostatecznie dotrzeć do Běli pod Pradědem. Stąd zaczynamy naszą wspinaczkę na Przełęcz Czerwonogórską. Przejazd ten robi wrażenie, wijące się serpentyny przy gorszych warunkach atmosferycznych, mogą nastraszyć niejednego kierowcę. Przełęcz znajduje się na wysokości 1013 m n.p.m. i jest położona ponad 500 metrów wyżej niż okoliczne doliny (wspomniana Bělá leży na wysokości 474 m n.p.m.).

Na przełęczy znajduje się sporych rozmiarów parking, do którego przy ładnej pogodzie potrafi ustawiać się długa kolejka. Obsługuje on nie tylko trasy biegowe, ale również osoby korzystające z położonych w okolicy wyciągów narciarskich. Przy wjeździe zostaniecie prawdopodobnie zapytani, czy przyjechaliście na narty zjazdowe, czy na biegówki. Na biegaczy narciarskich czeka opłata w wysokości 200 koron czeskich. Dla narciarzy zjazdowych parking jest bezpłatny (przynajmniej według informacji na stronie ośrodka).

Trasa biegowa na Pradziada

Z parkingu kierujemy się na drugą stronę drogi, którą przyjechaliśmy. Trasa biegowa w kierunku Pradziada startuję właśnie tutaj. Początek będzie idealny na rozgrzewkę. Pierwsze metry mogą wydawać się strome, ale z czasem teren się trochę wypłaszcza. Tak trawersujemy dwa szczyty – Velký Klínovec (1166 m n.p.m.) oraz Výrovkę (1167 m n.p.m.) i po niecałych czterech kilometrach docieramy do rozejścia się szlaków U Výrovku. Przez cały ten czas towarzyszą nam fantastyczne widoki – przede wszystkim na położony niedaleko zbiornik wodny Dlouhé stráně. To właśnie o tym miejscu pisałem w tekście Kouty nad Desnou na nartach biegowych.

Następnie czeka nas kilometrowy zjazd do miejsca zwanego Přístřešek Petrovka – czyli w wolnym tłumaczeniu „wiata Petrovka”. Faktycznie w tym miejscu stoi niewielka wiata, w której możemy chwilę odsapnąć, zjeść coś i uzupełnić płyny. Krótka przerwa jest wskazana, bo dalsza część trasy będzie bardziej wymagająca. Kolejne cztery kilometry to prawie 300 metrów przewyższenia. Około jednego kilometra od schroniska Švýcárna czeka nas największe podejście (a w przeciwnym kierunku zjazd) na całej trasie. Mniej wprawnym osobom zalecam szczególną ostrożność. Jest dość wąsko, a narciarze pokonujący trasę w przeciwnym kierunku nabierają naprawdę dużych prędkości (czasem niestety nie do końca z własnej woli). Część osób ściąga w tym miejscu narty z nóg i po prostu idzie piechotą. Jeśli nie czujecie się zbyt pewnie – nie krępujcie się i zróbcie tak samo, to żaden wstyd! Bezpieczeństwo przede wszystkim.

Schronisko Švýcárna

Nagrodą za to wymagające podejście będzie dotarcie do piękne położonego schroniska Švýcárna (zwanego po polsku Szwajcarką). Jest to najstarszy tego typu obiekt w paśmie Wysokiego Jesionika. Otwarte zostało ponad 130 lat temu – 17 sierpnia 1887. Leży na wysokości 1304 m n.p.m. na zboczach Małego Dziada (cz. Malý Děd). Schronisko to jest niezwykle popularne. W roku 2006 przed budynkiem wybudowano drewnianą dzwonnicę poświęconą ludziom, którzy zginęli w górach. Na około przytwierdzono pamiątkowe tablice. Warto przystanąć na chwilę w tym skłaniającym do refleksji miejscu. Z tego miejsca rozpościera się piękny widok, a w rozpoznaniu okolicznych szczytów pomoże nam tablica z dokładem opisem widocznej panoramy.

Również latem schronisko jest ważnym punktem turystycznym, docierają tutaj bowiem cztery piesze szlaki turystyczne oraz jeden rowerowy. Schronisko zapewnia turystom obsługę gastronomiczną i noclegową. Na gości czeka 48 miejsc, zarówno w pokojach -2, -3 osobowych jak i salach grupowych (nawet do 10 osób). Nocleg w schronisku ze śniadaniem to koszt 500 koron (około 85 złotych).

Na sam szczyt Pradziada

Jeśli w schronisku są zbyt duże tłumy, a Wy nie musicie jeszcze robić przerwy, zachęcam do kontynuowania wycieczki. Do szczytu Pradziada pozostały niecałe cztery kilometry niezbyt wymagającej trasy. Po około 2,5 kilometra docieramy do miejsca, w którym trasa łączy się z tą poprowadzoną od Hotelu Ovčárna. Tutaj też ilość turystów pieszych prawdopodobnie wzrośnie wykładniczo – szlak od Owczarni jest niezwykle popularny wśród turystów pieszych. Na szczęście trasa jest bardzo szeroka i bez problemu mieści zarówno biegaczy narciarskich, jak i piechurów. Tory powinny być w dobrym stanie, zalecam jednak ostrożność przy zjeździe.

Praděd

Pradziad ze swoją wysokością 1491 m n.p.m. jest najwyższym szczytem pasma Wielkiego Jesionika i piątym najwyższym w Republice Czeskiej. Wyróżnia się nie tylko swoją wybitnością (prawie 1000 metrów), ale przede wszystkim 145-metrową  wieżą telewizyjną ulokowaną na samym szczycie. Jej budowa zakończyła się w roku 1980 i prócz przesyłania sygnału telewizyjnego – pełni również funkcję atrakcji turystycznej. W środku znajduje się restauracja oraz hotel. Dla turystów udostępniono również dwa tarasy widokowe – jeden na wysokości 17 metrów, drugi 70.

Restauracja posiada zarówno przestronną salę z obsługą kelnerską jak i mały bufet samoobsługowy w przedsionku. Z racji popularności trasy biegowej od Przełęczy Czerwonogórskiej jak i bliskości dostępnego samochodem Hotelu Ovčárna – sala restauracyjna bywa przepełniona. Do bufetu również może ustawić się spora kolejka chętnych. Tutaj oferta jest okrojona – dostaniemy tu jednak napoje, słodkie i słone przekąski oraz dania barowe (zupy itp.). Uwaga – napoje z kranu (np. piwo) serwowane są w plastikowych kubkach, za które pobierana jest kaucja w wysokości 60 CZK. Po opróżnieniu zawartości, kubek możemy zwrócić, aby otrzymać zwrot depozytu lub zatrzymać w formie pamiątki (raczej wątpliwa przyjemność).

Dla kogo?

Trasa z Przełęczy Czerwonogórskiej na Pradziada, prócz jednego naprawdę stromego i wąskiego podejścia jest stosunkowo łatwa. Jednak jej długość (około 12 kilometrów w jedną stronę) i stałe nachylenie, sprawia, że będzie najbardziej odpowiednia dla osób, które mają już za sobą swoje pierwsze doświadczenia z biegówkami. Jeśli szukamy krótszego wariantu – możemy wystartować od strony Hotelu Ovčárna, zaliczyć szczyt Pradziada i dalej skierować się w stronę schroniska Švýcárna, gdzie możemy odpocząć i wrócić już prosto na parking (lub przystanek autobusowy) przy Ovčárni. Długość takiej trasy to 12 kilometrów, jednak i tutaj musimy nastawić się na pracę na podejściach!

Informacji na temat warunków na trasie najlepiej szukać w serwisie Bílé Stopy, w dedykowanej zakładce Praděd.

Mapa ze śladem mojej trasy

Poniżej zamieszczam mapę mojej aktywności, więcej informacji uzyskacie, przechodząc na stronę serwisu Strava.